Ontheffingen

Ontheffingen zijn nodig voor landbouwtrekkers en getrokken (land)bouwvoertuigen die breder dan 3,00 m, langer dan 12,00 m of hoger dan 4,00 m zijn (Dijkema, 2021d). Motorrijtuigen met beperkte snelheid, niet ingericht voor vervoer, mogen vanaf 1 januari 2021 zonder ontheffing maximaal 20,00 m lang zijn. De maximum aslasten zijn 10 ton voor niet-aangedreven assen en 11,5 ton voor aangedreven assen (Dijkema, 2021d).

Ontheffingen zijn geen onderdeel van de registratieplicht, maar er zijn wel relaties tussen beide onderwerpen. Een (land)bouwvoertuig dat met een ontheffing rijdt die is afgegeven op bedrijfsnaam, moet geregistreerd zijn en een kenteken voeren. Vanaf 2022 worden ontheffingen op individuele (land)bouwvoertuigen afgegeven en dan moeten ze geregistreerd en gekentekend zijn. Wanneer er voor bestaande landbouwaanhangwagens en getrokken werktuigen, voor 1 januari 2021 in gebruik genomen, een ontheffing nodig is voor overschrijding van de wettelijke afmetingen of aslasten, dan moeten ze ook geregistreerd worden (Dijkema, 2021d).

In 2018 heeft het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat de RDW verzocht om op termijn te realiseren dat de ontheffingen centraal geregeld kunnen worden. Naar verwachting zal de RDW in 2025 een centraal loket voor ontheffingen van (land)bouwvoertuigen starten. De verwachting is dat dit centrale loket het aanvragen van ontheffingen zal vergemakkelijken voor bedrijven/eigenaren.

In het expertoverleg in 2023 is (opnieuw) opgemerkt dat een aantal gemeenten te gemakkelijk ontheffingen afgeeft (vaak voor al hun wegen). In de praktijk rijden (land)bouwvoertuigen niet op alle wegen waarvoor ze een ontheffing krijgen; loonwerkers kiezen vaak de veiligste route. Voor het toelaten van (land)bouwverkeer op wegen is nu een ‘ja, tenzij’-beleid van toepassing door de nieuwe wetgeving. In de praktijk zijn sommige wegbeheerders terughoudend met het toelaten van (land)bouwverkeer op hun wegen. Wat hierbij ook meespeelt is dat wegbeheerders vaak nog onvoldoende inzicht hebben in de hoeveelheid doorgaand (land)bouwverkeer op hun wegen.